Het gebouw

Het gebouw

Het Bonnefanten ligt in het architecturaal interessante stadsdeel Céramique. Het gebouw van de Italiaanse architect Aldo Rossi schittert aan de skyline van Maastricht.

Het Bonnefanten ligt in het architecturaal interessante stadsdeel Céramique. Het gebouw van de Italiaanse architect Aldo Rossi schittert aan de skyline van Maastricht.

Il museo di Maastricht

Omstreeks 1990 kreeg het Bonnefanten de mogelijkheid tot nieuwbouw van het museum op 'Céramique', een voormalig industrieterrein pal aan de Maas tegenover de oude binnenstad van Maastricht. Om voor deze locatie een uitmuntend gebouw te realiseren werd de vooraanstaande Italiaanse architect Aldo Rossi benaderd, die (in de woorden van toenmalig museumdirecteur Van Grevenstein) "grote beeldende inventiviteit koppelde aan een terughoudende vormentaal".

Rossi beschouwde het museum als een kijkfabriek. Het nieuwe museum moest een beeldbepalend gebouw zijn waar de kunst optimaal tot haar recht komt. De beste oplossing daarvoor was een eigenzinnige variant op het klassieke museumgebouw: een opeenvolging van zalen met bovenlicht en zijlicht in een heldere structuur van vleugels, die om één centraal trappenhuis zijn gerangschikt.

Het gebouw

Het Bonnefanten ligt aan de Maas in het architecturaal interessante stadsdeel Céramique en schittert aan de skyline van Maastricht. De met zink beklede koepeltoren van het museum (cupola) en de beroemde Treppenstraße (trapstraat) die naar de tentoonstellingsruimten leidt, zijn de absolute blikvangers.

Het E-vormig gebouw van vier bouwlagen is opgetrokken in traditionele materialen als baksteen, natuursteen en zink om een skelet van beton en staal. Binnen is veelvuldig gebruik gemaakt van keruing hout voor de vloeren. De meest natuurlijke factor is echter het daglicht: de centrale trap is eigenlijk een overdekte straat, waar men zich half buiten voelt. Op de tweede verdieping speelt het daglicht met de kunstwerken. Bij de rondgang komt de bezoeker afwisselend door gangen langs de zuidkant en de noordkant van het centrale trappenhuis. Het lichteffect wordt verstrekt door het contrast tussen open en gesloten, dat het gebouw beheerst. De voor- en zijgevels zijn gesloten; de gevels van de centrale vleugel, die de as van het gebouw vormt, zijn open. Dit samenspel van licht en routing wordt geaccentueerd door horizontale en verticale doorkijkjes, die van het bezoek een 'promenade architecturale' maken.

De nieuwbouw kwam tot stand in opdracht van de Provincie Limburg, en ging in maart 1995 open voor het publiek.

Voor Rossi toonde het museum het belang aan van openbare gebouwen voor de identiteit van de stad. Samen met het speelse onderzoek naar het typologische fundament van dit gebouw gaf hij dat idee vorm in enkele prenten en de tekst Verlust der Mitte. Over de filosofische en symbolische duiding van het gebouw schreef cultuurfilosoof Guido Goossens het boek 'Bonnefantenmuseum Het gebouw' (2007). Dit boek is te verkrijgen via de webshop en in de museumshop.


De Bonnefanten huisstijl is volledig afgeleid van het gebouw. In deze video zie je hoe.
Huisstijl door Barnbrook, London.